Thực hiện lộ trình bao phủ bảo hiểm y tế: Phải “chạy đua” mới về đích

Người dân khám, điều trị bệnh theo BHYT tại Bệnh viện Đa khoa huyện Krông Nô

Qua phân tích của ngành chức năng cho thấy, tỷ lệ các đối tượng tham gia BHYT đạt chưa cao và không đồng đều giữa các nhóm. Nhóm tham gia BHYT đạt 100% chủ yếu tập trung ở nhóm do tổ chức, đơn vị đóng và những nhóm được hỗ trợ hoàn toàn kinh phí như người nghèo, cận nghèo, dân tộc thiểu số.

Nhóm được hỗ trợ một phần từ ngân sách Nhà nước thì chỉ đạt được trên 63% so với tổng số đối tượng thuộc diện tham gia. Trong đó, đối tượng là học sinh, sinh viên chỉ đạt tỷ lệ khiêm tốn là 24.592 em tham gia. Đặc biệt, nhóm hộ gia đình đạt tỷ lệ rất thấp, toàn tỉnh chỉ có khoảng 23.214 hộ gia đình tham gia BHYT, chiếm khoảng 24% so với tổng số đối tượng và chiếm trên 4,2% so với dân số thuộc diện tham gia.

Điều đáng nói là một số đối tượng thuộc diện được cấp miễn phí, nhưng tỷ lệ tham gia vẫn chưa đạt mức cao nhất. Điển hình như đối tượng là trẻ em dưới 6 tuổi hiện tại chỉ có 61.856 trẻ được cấp thẻ, chiếm gần 94%. Đối tượng là hộ cận nghèo được hỗ trợ theo Quyết định 797 cũng đạt 97% người tham gia.

Thực tế cho thấy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ bao phủ BHYT còn đạt thấp, nhất là trách nhiệm của các cơ quan, ban ngành liên quan chưa thật sự được đề cao. Điển hình như thực hiện Thông tư 41 thì từ ngày 1/1/2015, các đối tượng là người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn và người đang sinh sống tại vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn sẽ được Nhà nước cấp miễn phí thẻ BHYT.

Tuy nhiên, đến mãi tháng 9, sau khi rà soát, BHXH tỉnh mới phát hiện ra đã bỏ sót đối tượng được thụ hưởng. Vì vậy, từ đầu năm đến nay có 48.939 người không được thụ hưởng chế độ theo quy định, nhiều nhất là người dân ở vùng đặc biệt khó khăn với 35.829 người. Theo lãnh đạo BHXH tỉnh thì nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do khi Thông tư 41 được ban hành, các ngành liên quan không nắm bắt hết nên “không để ý”. Sau khi phát hiện việc bỏ sót, các địa phương đã tiến hành rà soát đối tượng trong diện được hưởng để tiến hành cấp thẻ.

Theo ông Võ Hùng, Phó Giám đốc BHXH tỉnh thì kết quả tham gia BHYT thấp còn do nhiều nguyên nhân khác. Cụ thể như vì điều kiện kinh tế khó khăn nên nhiều gia đình chưa tham gia BHYT. Một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa xác định rõ vai trò, trách nhiệm trong việc chỉ đạo thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT.

Nhiều đơn vị chưa xác định tỷ lệ bao phủ BHYT như là một chỉ tiêu về phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Một bộ phận người dân còn ngại khi tham gia BHYT do điều kiện chưa đảm bảo của các cơ sở khám, chữa bệnh.

Mạng lưới đại lý thu BHYT chưa thực sự chủ động, tích cực bám sát người dân để tuyên truyền, vận động và hướng dẫn tham gia BHYT theo hộ gia đình. Công tác tuyên truyền của các cấp, ngành liên quan chưa sâu sát và đáp ứng yêu cầu. Người dân thiếu thông tin, chưa thấy hết lợi ích, ý nghĩa, tầm quan trọng và trách nhiệm tham gia BHYT.

Cũng theo ông Hùng thì từ nay đến cuối năm, bằng mọi cách toàn tỉnh phải đạt được tỷ lệ bao phủ BHYT theo yêu cầu, nên phải “chạy đua” với thời gian mới về đích. Trước tình hình trên, đơn vị sẽ tăng cường đôn đốc, ra các văn bản chỉ đạo cũng  như đẩy mạnh tuyên truyền chủ trương, chính sách về BHYT. Về phía các địa phương cần tiếp tục rà soát, không để xảy ra tình trạng bỏ sót đối tượng được thụ hưởng theo quy định cũng như vận động các đối tượng tự nguyện, nhất là hộ gia đình tham gia.

Có thể thấy, với thời gian từ nay đến cuối năm không còn dài, nếu không tích cực thực hiện các giải pháp thì việc đạt được tỷ lệ bao phủ theo mục tiêu đề ra là điều rất khó thực hiện.