Công chúng báo chí Đắk Nông đang thay đổi

Lực lượng truyền thông này cung cấp một khối lượng thông tin khổng lồ mà ai cũng có thể tiếp cận bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu chỉ cần bằng một thiết bị cầm tay có kết nối internet. Báo chí Đắk Nông đang ở đâu trong bức tranh truyền thông đa dạng, phong phú, phức tạp hiện nay?

Phóng viên Báo Đắk Nông thực hành làm video clip bằng thiết bị di động "Làm báo đa phương tiện"

Năng động hơn, đa dạng hơn

Chưa có một nghiên cứu đầy đủ về công chúng báo chí ở Đắk Nông để có thể phác thảo được thói quen chọn lựa, nhu cầu thông tin, mức độ tham gia truyền thông của người dân… Nhưng các chỉ số thống kê về số lượng phát hành các loại báo chí, tỷ lệ người xem các kênh truyền hình, số lượng thuê bao dịch vụ truyền hình cáp, truyền hình số, thuê bao 3G… năm sau cao hơn năm trước cũng cho thấy Đắk Nông đang có một đời sống truyền thông ngày càng đa dạng hơn.

Giờ đây, một bộ phận không nhỏ người lao động, trong đó có giới công chức, doanh nhân, nhân viên văn phòng, sinh viên, học sinh Đắk Nông online mỗi ngày trở thành nhịp làm việc, sinh hoạt. Vào nhiều quán cà phê ở Gia Nghĩa mỗi sáng, hình ảnh của các khách hàng già trẻ nhìn và lướt trên màn hình cảm ứng cũng cho thấy, truyền thông Đắk Nông đang có sự thay đổi. Và cũng không khó để tìm thấy nhiều ý kiến của người dân Đắk Nông tham gia truyền thông qua môi trường internet thông qua các phản hồi trên báo điện tử, thông qua các bài viết, hình ảnh, video trên mạng xã hội, dịch vụ blog, các diễn đàn... Thử làm khảo sát nhỏ trong các diễn đàn trực tuyến sẽ thấy số người tham gia đóng góp có địa chỉ từ Đắk Nông cũng khá nhiều.

Sự phát triển công nghệ những năm qua đã góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội và cũng tạo ra một lớp công chúng truyền thông mới. Họ là những người vừa đọc/nghe/xem các thông tin toàn cầu, vừa đồng thời là chủ nhân của thông tin trên môi trường internet.

Các thiết bị ghi âm, ghi hình ngày càng rẻ. Điều kiện để được “sống” và làm việc trong không gian trực tuyến ngày càng dễ dàng. Một em học sinh phổ thông giờ đây cũng có thể sở hữu chiếc di động với đủ các chức năng ghi hình, chụp ảnh, ghi âm, kết nối 3G mọi lúc mọi nơi… Ai cũng thành “người đưa tin” đủ cấp độ, đủ nội dung. Và thực tế đã có không ít những “công dân làm báo” ở Đắk Nông có những đóng góp cho đời sống truyền thông chính thống những bản tin, những bức ảnh, những đoạn video clip có giá trị thông tin.

Trong bối cảnh thông tin ấy, báo chí Đắk Nông đang đứng trước sự giành giật thị phần, giành giật người đọc, người nghe, người xem của các binh chủng truyền thông khác là điều không khó để giải thích.

Và hội tụ truyền thông

Hội tụ truyền thông (media convergence) là một xu thế khởi đi từ những phát minh công nghệ, đặc biệt trỗi lên từ khi internet xuất hiện. Về hình thức, dễ nhầm tưởng rằng hội tụ truyền thông là con số cộng các phương tiện truyền thông trong cùng một thiết bị, hay con số cộng các loại hình truyền thông đại chúng (báo in, báo nói, báo hình, báo mạng) trong một cơ quan báo chí, hay con số cộng các hình thức truyền thông (cá nhân, tập thể, đại chúng) trong cùng một môi trường. Nhưng thực tế, bản chất của sự hội tụ này không chỉ là “gộp lại” mà là tích hợp, là nhân lên cả về cường độ, quy mô, chất lượng.

Thông tin ngày nay được chủ động phân phối theo cách mà công chúng cần tiếp nhận nó nhanh nhất, chất lượng nhất, đầy đủ nhất. Mỗi một cá nhân trong thời đại hội tụ truyền thông vừa là khách thể hưởng thụ vừa là chủ thể truyền thông. Vì thế, các cơ quan báo chí trong xu thế hội tụ truyền thông hiện đang cấu trúc lại để trở thành một guồng máy sản xuất, chế biến, phân phối thông tin.

Những dự báo của các chuyên gia báo chí thế giới cho thấy, trong vòng 10 năm nữa, tất cả các loại hình truyền thông sẽ được phân phối trên nền tảng IP, dạng thức điện tử và sẽ không còn báo giấy. Những tiên đoán của các chuyên gia này giờ đây đang được minh chứng khi công nghệ máy tính bảng (tablet) đang phát triển cực nhanh.

Đã có nhiều nỗ lực của các cơ quan báo chí ở Đắk Nông trong việc tìm tòi nhiều kênh phân phối, trong việc thay đổi cách làm báo: từ tư duy giấy mực đến tư duy đa phương tiện, trong việc đầu tư trang thiết bị cũng như tăng cường bồi dưỡng nghiệp vụ làm báo trong kỷ nguyên số.

Những nỗ lực ấy thật đáng quý nhưng so với mong muốn, tiềm năng của làng báo Đắk Nông vẫn còn những khoảng trống cần thu hẹp. Điều quan trọng là bên cạnh nỗ lực của Hội Nhà báo tỉnh và từng cơ quan báo chí, những người làm báo ở Đắk Nông cần phải tự thân vận động, cần phải tiếp tục đổi mới để đón đầu xu thế truyền thông hiện đại bởi công chúng báo chí tỉnh nhà cũng đang thay đổi.