Truyện ngắn: Những cuốn sách giáo khoa đặc biệt

Minh họa: Ngọc Tâm

Chị Liên về đến nhà trời cũng vừa xế bóng. Chị dựng xe, vừa xếp ít đồ mua được xuống góc sân, vừa cầm tập sách giáo khoa trên giỏ xe gọi to:

- Hoa ơi! Ra đây phụ mẹ xách túi sách vào con ơi!

- A, mẹ đã về rồi ạ!

Hoa nhanh nhảu chạy ra đỡ lấy túi sách mang vào trong nhà. Nó rót một ca nước bê ra cho mẹ đang ngồi nghỉ ở hiên cửa. Rồi chạy vào nhà cầm lá thư ra khoe mẹ:

- Con nhận được thư này mẹ. Bạn ấy tên là Yên. Yên nói bạn ấy đã nhận được sách rồi. Các bạn trên đó ai cũng vui khi nhận được sách mẹ ạ. Con đọc cho mẹ nghe nhé.

Nói rồi Hoa nhẹ nhàng ngồi bên mẹ, nó đọc to cho mẹ nghe, có lúc giọng nó như nghẹn lại, có lúc lại vui sướng cười thành tiếng. Nó có thể hình dung ra hình ảnh vui sướng của Yên và các bạn trong bản khi nhận được sách. Hoa tưởng như mình đang đứng bên Yên. Nó cười thật tươi khi thấy các bạn ôm sách vào lòng và đôi mắt sáng lên lấp lánh. Năm học này, các bạn sẽ có đủ sách giáo khoa để học, không còn phải đọc chung như trước, không còn phải đi bộ qua mấy con dốc để mượn sách đọc nữa. Ai cũng có một bộ sách của riêng mình. Hoa ôm lá thư vào lòng, ngả đầu vào người mẹ cười tít:

- Con vui quá mẹ ạ! Chỗ sách mẹ vừa mang về con sẽ lại góp lại để dành, khi nào nhóm Mầm Xanh của chị Hương đi, con lại gửi nữa.

Chị Liên nhẹ vuốt mái tóc con gái, trong lòng cũng vui lây cùng con. Chị nhìn ra khoảng sân mát rượi trước nhà. Đống giấy vở, bìa cát-tông, chai lọ còn nằm ngổn ngang. Đưa chiếc ca cho con cất đi, chị đứng dậy xăm xắn ra phân loại những thứ vừa mua được. Hoa chạy ra bên mẹ, nhanh nhảu:

- Để con phụ mẹ nhé!

Vừa nói, nó vừa cùng mẹ xếp giấy vở sang một bên, giấy in, báo cũ sang một bên. Bìa cát-tông riêng, lọ nhựa bỏ vào một thùng, lon nước ngọt bỏ vào một thùng. Cái này Hoa biết giúp mẹ từ ngày nó mới là con bé con lớp Một nên làm thành thạo, nhanh nhẹn lắm.

Vợ chồng chị Liên đều là lao động phổ thông. Trước đây, anh chị đều đi phụ hồ nhưng từ ngày sinh bé Hoa, để tiện chăm con, chị ở nhà làm nghề mua bán nhôm nhựa. Sáng đi trưa về, chiều đi tối về. Mà hôm nào gặp may mua được nhiều, có khi lại về sớm. Vậy mà chị làm nghề này đã được gần chục năm rồi. Năm nay bé Hoa đã lên lớp 4. Cuối năm vừa rồi, nó biết chị Hương, con bác Tính trong xóm có tham gia nhóm từ thiện Mầm Xanh, giúp đỡ những em nhỏ nghèo trên những vùng đồng bào dân tộc được tiếp tục đến trường. Trong lòng Hoa cũng muốn đóng góp gì đó, giúp cho các bạn mà nó chưa biết làm sao nên buồn lắm. Nhà nó cũng đâu có khá giả gì. Mẹ đi cả ngày chắc cũng được vài chục, nhiều thì hơn trăm ngàn đồng. Nó chẳng dám xin mẹ. Một bữa, nó đang phân loại đống giấy báo giúp mẹ thì vụt chạy một mạch sang nhà bác Tính, Hoa rụt rè hỏi chị Hương:

- Chị ơi, em không có tiền ủng hộ các bạn trên đó, em ủng hộ sách cũ được không ạ?

- Được chứ. Miễn là sách còn lành lặn. Em mang sách cũ của em cho chị nhé. Cuối hè, nhóm chị sẽ có chuyến lên đó để trao quần áo, sách vở cho các em ấy.

Hoa cảm ơn chị rồi chạy vù về nhà. Nó lôi hết mấy bao giấy đổ ra, tìm những cuốn sách giáo khoa xếp gọn gàng sang một bên. Hoa vừa dọn mớ giấy vụn vào lại bao xong thì mẹ về. Chị Liên nhìn đống sách giáo khoa con xếp thì tỏ vẻ ngạc nhiên, Hoa vội nói với mẹ như sợ mẹ nó sẽ bắt mình bỏ lại vào bao:

- Mẹ cho con những cuốn sách này nhé. Để con gửi chị Hương mang lên cho các bạn trên miền núi. Nhà các bạn ấy nghèo lắm mẹ ạ, không có sách đi học cơ. Mẹ cho các bạn ấy nhé! Mẹ nhé!

Nghe con nói, chị Liên gật đầu đồng ý. Bé Hoa vui ra mặt. Nó hí hửng bê chồng sách vào nhà cất. Rồi còn cẩn thận phân ra sách các lớp. Mỗi lớp là một chồng riêng. Hàng ngày, cứ nghe tiếng xe đạp lạch cạch của mẹ vừa về đến sân là Hoa đã chạy ngay ra, đỡ đồ xuống cho mẹ và phân loại. Mỗi khi thấy có cuốn sách giáo khoa là nó mừng rỡ reo lên, đôi mắt cười híp lại. Bữa nào mẹ đi về, không mua được sách cũ, nó buồn xo. Nó cẩn thận kiểm tra từng cuốn sách, nếu thấy cuốn nào nhỡ may rời ra một hai tờ, hay bong gáy là nó lấy băng dính, khéo léo dính lại cho đẹp. Cuốn nào quăn mép, nó đưa những ngón tay nhỏ nhắn cẩn thận vuốt ra rồi ép xuống cho thẳng. Mỗi ngày những chồng sách giáo khoa của nó như đầy thêm. Hoa mong hè thật dài, mong mẹ mua được thật nhiều sách cũ để nó góp gửi các bạn nhỏ nghèo mà chị Hương đã kể cho nó nghe. Gần hết hè, trước ngày nhóm Mầm Xanh đi, chị Liên giúp con gái buộc các chồng sách giáo khoa theo khối lớp, rồi cẩn thận xếp vào thùng giấy cát-tông. Hoa reo lên:

- Oa, nhiều quá mẹ ơi! Đầy hai thùng luôn này mẹ. Chắc các bạn ấy sẽ vui lắm đấy!

Rồi nó lấy tờ giấy trắng, nắn nót ghi: Tớ có chút quà nhỏ gửi các bạn nhân dịp năm học mới. Chúc các bạn có một năm học mới học giỏi và nhiều niềm vui. Tớ rất mong có dịp được gặp các bạn. Hoa còn cẩn thận ghi địa chỉ của mình vào bên dưới kèm theo lời nhắn: Hãy viết thư cho tớ nhé.

Nó đặt tờ giấy lên chồng sách trong thùng rồi cùng mẹ dùng băng dính to bản dán thùng lại thật cẩn thận. Buổi tối hôm đó, chờ bố đi làm về, Hoa nhờ bố chở sang nhà chị Hương. Chị Hương nhận hai thùng sách của Hoa thì xúc động lắm. Chị ôm lấy nó, dịu dàng:

- Chị thay mặt các bạn nhỏ, thay mặt nhóm Mầm Xanh cảm ơn em và bố mẹ nhé. Em đúng là cô bé tốt bụng. Chị sẽ kể với các bạn ấy về em.

Hoa xếp gọn mớ giấy, vỏ chai lon vào giúp mẹ xong. Nó ôm mấy cuốn vở trên tay, rụt rè:

- Mẹ ơi, mẹ cho con mấy cuốn vở này nhé?

- Vở cũ, người ta bỏ rồi mà, con lấy làm gì?

- Con xem rồi mẹ ạ. Mấy cuốn này mới viết có vài tờ thôi. Con xé mấy tờ đó ra là lại thành cuốn vở mới tinh tình tình luôn.

Vừa nói Hoa vừa lật từng cuốn vở, xé bỏ mấy trang đã viết, nó nhẹ nhàng gỡ luôn mấy tờ phía sau dính đôi với những trang phía trước đó rồi hí hửng giơ ra cho mẹ xem:

- Đấy, mẹ thấy chưa, y như mới luôn này!

Chị Liên tưởng con lấy để dùng nhưng bất ngờ khi nghe Hoa nói:

- Con sẽ góp lại để gửi cho bạn Yên và các bạn ở đó. Các bạn ấy thiếu cả vở để viết. Yên kể là các bạn ấy đi học không có nhiều vở như con đâu.

Nói rồi nó quay ra tiếc rẻ, cả một mùa hè vừa rồi chẳng để ý đến việc này, chỉ chăm chăm lấy sách mà quên mất có những cuốn vở mới viết có mấy tờ đã bị bỏ đi. Tự nhiên nó thấy giận mình ghê gớm.

- Nếu con nghĩ ra chắc cũng góp được bao nhiêu vở gửi cho các bạn ấy rồi. Tiếc thật. Sang năm chắc chắn con sẽ có nhiều sách, nhiều vở hơn gửi tặng Yên và các bạn trên đó.

Hoa ôm cuốn vở, mường tượng ra Yên và các bạn đang ngồi trong lớp học, lật từng trang cuốn sách giáo khoa để đọc bài. Thi thoảng mọi người khoe nhau sách này trước là của bạn Bảo, bạn Hào, sách này của bạn Linh, bạn Vũ khi vô tình nhìn thấy những cái tên ghi đâu đó trong cuốn sách.

Mặt trời đã khuất hẳn. Gió lùa tán cây xoài góc sân mát rượi. Hoa vui vẻ phụ mẹ cất gọn đồ đạc, quét dọn cho sạch sẽ rồi chuẩn bị bữa cơm chiều.