Tản văn: Thoảng đưa hương thị

Minh họa: Ngọc Tâm

Chiều ngang phố bắt gặp trái thị nhỏ xinh bày bán bên lề đường mà ngỡ tuổi thơ ùa về dào dạt. Bạn như gặp lại trái thị thơm trong câu chuyện của bà. Hương thị từ ngày bé dịu dàng khe khẽ dâng lên chạm vào cảm xúc.

Giữa muôn trùng thứ hương thơm mùi vị, nước hoa sang chảnh, dầu thơm, tinh dầu, bạn vẫn giữ lại niềm yêu chung thủy với thứ mùi lưu cữu qua thời gian. Dường như bạn miễn nhiễm sức hút quyến rũ của hương thơm công nghiệp xa hoa. Chỉ còn lại đó hương thơm của quả thị chân chất, mộc mạc giữa chợ đời sôi động.

Đất trời mùa thu có biết bao tinh tuý dồn tụ trong muôn loại quả: quả na, quả ổi, quả hồng,… Thế nhưng trái thị mãi để lại dư vị riêng biệt, khó lẫn. Lấp ló trong muôn ngàn lá xanh, giữa heo may mùa thu vời vợi, quả thị bé xinh vàng óng. Đứa trẻ con mang bên mình niềm háo hức thơ trẻ, đợi chờ. Mỗi ngày chúng ngước mắt lên cao mong ngóng. Ánh nhìn thấp thoáng bóng dáng câu chuyện cổ tích bà kể năm nào “Thị ơi, thị rơi bị bà. Bà để bà ngửi chứ bà không ăn”. Không biết trong quả thị kia có cô Tấm nào hiện ra giúp bọn trẻ việc nhà?

Mỗi lần mẹ đi chợ về, mấy chị em đều háo hức biết rằng sẽ có trái thị xinh xắn kèm cuống lá tươi. Hương thơm nhẹ nhàng lan tỏa khắp nhà. Chúng chẳng nỡ lòng ăn mà chỉ giữ khư khư bên mình như của báu. Tụi trẻ xin mẹ những sợi len khéo léo đan thành chiếc giỏ đựng. Từ lúc đó, đi đâu làm gì trẻ con cũng mang theo giỏ thị khoe với nhau, để hương thơm lẩn quất gần gũi mãi bên mình.

Thị để ngửi, thị để bầu bạn chứ không nỡ ăn. Dù hương thơm ấy quyến rũ đến chừng nào, bọn trẻ vẫn nhất quyết để dành. Thị để trưng trên chiếc bàn học và mùi hương tự nhiên lan lan dịu ngọt khắp căn phòng.

Đêm trăng sáng vằng vặc, hương thị từ góc vườn nhà nhà ai theo gió vượt qua cánh cửa sổ, len lỏi chạm vào khứu giác. Ai nấy mãi hít hà tận hưởng. Hương thơm theo vào cả trong giấc mơ cho nụ cười còn vương trên môi. Hương thơm ấy theo mãi đến tận khung trời xa xôi phố thị ngày ta lớn khôn.

Ngay cả khi đã lưu lạc thật lâu ngày ở phố, quen với tiện nghi, đời sống công nghiệp hiện đại, ngỡ đã ghiền với hương thơm nhân tạo. Giật mình nhận ra hồn vẫn neo đậu chốn quê nhà. Hóa ra chỉ cần một mùi hương cũ, ký ức tự biết cách cựa quậy thức dậy. Như chiều nay gặp trái thị bày bán trên phố. Như chiều nay ngạc nhiên xen lẫn mừng rỡ.

Nhận ra một mùi hương, một thức trái hiểu rằng tâm hồn vẫn còn cặm níu chốn quê nhà truyền thống. Một kẻ lơ ngơ lác ngác lạc giữa trung tâm thương mại rộng lớn hẳn rằng lòng ắt neo nơi bến sông quê.

Như chiều nay, bạn dừng lại thật lâu bên đường thầm thương trái thị lạc mình về phố. Nửa hạnh phúc bởi vài ba thứ nhỏ nhoi, bé mọn vượt đường xa đem đến ấm áp cho những đứa con lạc chân thị thành. Hương thị ngày xưa hầu như giờ chỉ còn trong những giấc mơ. Trái thị ngày nào giờ khan hiếm, lạc lõng. Trẻ con chẳng biết, chẳng đợi chờ, chẳng sướng vui hay thậm chí chẳng biết trái thị là gì.

Câu chuyện cổ tích cô Tấm hóa thị thơm lùi vào dĩ vãng cũng như trái thị mất hút trong đời sống ngày nay. Thế nên, gặp lại hình ảnh trái thị là gặp lại cả một trời kỷ niệm đong đầy, chân chất, bình yên…