Đến với bài thơ hay: Áo tơi - Khúc lục bát thắm nồng tình quê

Đặng Bá Tiến| 25/05/2018 09:32

Đọc thơ Đặng Bá Tiến, có lẽ ai cũng dễ dàng nhận ra nỗi ám ảnh của tấm lòng quê trong thơ anh thật sâu nặng.

ADQuảng cáo

Tập thơ Hồn cẩm hương, quê hương bản quán nơi miền Can Lộc - Hà Tĩnh lắng đọng bồi hồi được thể hiện qua khá nhiều bài thơ giàu cảm xúc viết về người mẹ, người chị; về cảnh biển quê hương, một cây gạo tháng ba nở hoa đỏ rực... Giữa chập chùng nhớ thương da diết ấy, nhà thơ Đặng Bá Tiến đã có một bài thơ thật cảm động với hình tượng chiếc áo tơi ra đồng qua khúc lục bát mặn nồng tình quê. Bài thơ Áo tơi nhờ thế dễ đi sâu vào tâm hồn người đọc.

Được trở về quê sau bao nhiêu năm tha hương nơi cao nguyên Đắk Lắk, tác giả nhận ra miền quê nắng nôi đổ lửa không khác gì xưa kia khi mình còn chân đất đầu trần, mò cua bắt ốc. Hồi tưởng quá khứ trong so sánh và cảm nhận với hiện tại, Đặng Bá Tiến nhận ra tấm tình quê hương vẫn nồng hậu, đậm đà. Miền quê mình vẫn vất vả nhường ấy, người nông dân vẫn áo tơi ra đồng một nắng hai sương. Khổ thơ đầu của bài thơ vì vậy thoáng đọc có cảm tưởng tác giả chỉ trần tình, hoài niệm về một tuổi thơ nghèo khó, nhưng lắng sâu hơn trong đó là cả một tình thương yêu và cảm thông sâu sắc với cuộc sống chốn quê nhà:

Nắng quê nào có khác xưa
thuở còn mò ốc bắt cua trưa hè
nắng như lửa xối bốn bề
thoa bùn kín mặt còn nghe nóng bừng.

Trong gian khó, vất vả trước cái "nắng như xối lửa bốn bề", cái mưa thối trời thối đất của miền Trung ruột thịt, người dân quê suốt đời bán mặt cho đất, bán lưng cho trời đã ứng xử trước thiên nhiên thật tài tình. Cái chiếc áo tơi chằm bằng lá rừng đã có thể "hiên ngang" chống nắng mưa để làm nên những mùa màng lúa khoai nuôi sống con người. Những câu thơ của Đặng Bá Tiến thuần túy chỉ tả, chỉ kể mà khơi gợi thật nhiều cảm xúc, vẫn khiến người đọc rưng rưng nước mắt nếu như ai đã trải nghiệm hay chứng kiến cảnh áo tơi ra đồng giữa nắng mưa gian khổ. Nhờ phong cách nghệ thuật khắc chạm thật mạnh mẽ bằng hình ảnh, hình tượng nên nhiều câu thơ của Đặng Bá Tiến thật thà, mộc mạc nhưng không kém phần dư ba, ám ảnh tâm hồn người đọc:

đan chằm bằng lá rừng thôi
bao đời dân đã chống trời hiên ngang
nắng mưa có áo tơi quàng
che người che cả mùa màng lúa khoai...

ADQuảng cáo

Đó là niềm tự hào của tác giả về quê hương bản quán nghèo khổ mà vẫn mặn mà, xinh đẹp, nghèo khổ mà vẫn mặn nồng, đằm thắm duyên quê. Chính từ nghèo khó, vất vả nên ai đi xa quê cũng muốn quay về để lắng lòng nghe câu ca xứ sở ân tình tha thiết. Chiếc áo tơi nghèo khó của quê nhà qua cái nhìn thương quê, thương người của nhà thơ lại say lòng và đẹp đến thế. Nhất là vẻ duyên thơ của người con gái má hồng và tình người của quê hương vẫn cứ đằm sâu da diết: "gái quê ta vẫn má hồng/người quê ta vẫn mặn nồng tình quê!".

Hai câu thơ cuối bài được nhà thơ Đặng Bá Tiến nâng tứ thơ lên một gam màu triết lý mới. Chính chiếc áo tơi ra đồng của mẹ, của cha, của biết bao nhiêu con người dân quê thảo thơm chân đất đã sinh ra nhiều người con hào kiệt, tài giỏi hơn người. Miền quê Hà Tĩnh yêu thương đã sinh ra nhiều anh hùng dân tộc, nhiều danh nhân văn hóa, nhà khoa học tài năng của đất nước. Bài thơ gói gút bằng hai câu thơ kết song đã mở ra nhiều niềm suy tưởng, nhiều cảm xúc cho người đọc về một vùng đất địa linh nhân kiệt, nghèo khó nhưng quật cường, gian khổ, bền bỉ, bình dị mà tài hoa của Tổ quốc:

Bước từ trong bóng tơi ra
bao người con của quê ta rỡ ràng!

Có nhà thơ nào mà chẳng một đôi lần cầm bút sáng tác về quê hương nơi mình sinh ra và khôn lớn. Tự nhiên và nhẹ nhàng trong điệu thức của thơ lục bát truyền thống dân tộc, Áo tơi của nhà thơ Đặng Bá Tiến là nỗi lòng của một người con đi xa vẫn đau đáu với quê hương. Một quê hương lam lũ, khắc nghiệt; một quê hương nghèo khó, vất vả; nhưng cũng chính mảnh đất tình quê ấy mãi mặn nồng, tha thiết và thắm đượm tình người. Áo tơi là bài thơ không chỉ chuyển tải biểu tượng cao đẹp về sự lao động cần cù, sự vươn lên trước cuộc sống khắc nghiệt mà nó còn là tấm lòng ấm áp, mênh mông của quê hương mãi mãi chở che cho những người con xa xứ.

Áo tơi

Nắng quê nào có khác xưa
thuở còn mò ốc bắt cua trưa hè
nắng như lửa xối bốn bề
thoa bùn kín mặt còn nghe nóng bừng.

Nắng quê giờ vẫn cháy lưng
người quê giờ vẫn bạn cùng áo tơi
đan chằm bằng lá rừng thôi
bao đời dân đã chống trời hiên ngang
nắng mưa có áo tơi quàng
che người che cả mùa màng lúa khoai...

Ai cười thì cứ mặc ai
áo tơi giờ vẫn quàng vai ra đồng
gái quê ta vẫn má hồng
người quê ta vẫn mặn nồng tình quê!
đi xa ai cũng muốn về
câu ca xứ sở tơi che mượt mà...

Bước từ trong bóng tơi ra
bao người con của quê ta rỡ ràng!

Đặng Bá Tiến

ADQuảng cáo
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Đến với bài thơ hay: Áo tơi - Khúc lục bát thắm nồng tình quê
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO