Truyện ngắn: Chiếc áo dài

Chỉ nửa giờ họp lớp, dù mọi người vẫn còn hò hét inh ỏi nhưng Lan đã nhanh chân dắt xe ra cổng chạy như ma rượt. Cô bé vừa đi vừa khóc. Nước mắt giàn giụa như mưa đầu mùa hạ trút xuống mặt đất. Hai bác bảo vệ ngơ ngác hỏi có chuyện gì nhưng Lan im lặng bỏ chạy. Con đường về nhà thật gần, bằng phẳng nhưng cô bé thấy sao nặng nề, lo lắng. Những vòng quay xe cứ nặng trịch, mệt mỏi. Về đến cổng, Lan đứng tần ngần một hồi: “May quá, mẹ và nhỏ em đi hái trái cây thuê chưa về”. Lan định mở cửa dắt xe vào nhà thì bác Tám vỗ nhẹ vào vai hỏi khiến Lan giật bắn mình:

- Chuyện gì vậy con? Ngồi bên nhà, bác thấy nước mắt con chảy dài. Mặt chau mày ủ cứ như người bệnh. Sao, nói bác nghe?

- Dạ…

Lan chưa kịp nói thì bác Tám thảng thốt:

- Ý chết, chiếc áo dài của con sao thế? Lem luốc toàn mực tàu. Kiểu này là bỏ cái áo luôn rồi!

- Dạ… Con…

Rồi Lan kể lại cho bác Tám nghe vì sao mình khóc. Sáng này, khi họp lớp, bạn Nam lớp trưởng đã đề nghị cả lớp cùng nhau ký tên trên áo từng người để làm lưu niệm. Rồi bạn Ngọc văn thể mỹ chuẩn bị sẵn cả thùng hộp màu nước  để chơi trò lễ hội Holi. Kết quả quần áo đứa nào cũng như giẻ lau nhà.

- Chỉ có thế thôi mà con khóc như mưa à? – Bác Tám ngạc nhiên – Kỷ niệm tuổi học trò mà, cũng vui đấy chứ! Ngày xưa bác cũng đã từng thế nhưng có điều  là ký tên vào quyển lưu bút thôi chứ không nghịch ngợm như vậy!

- Dạ, con biết. Con cũng muốn lưu lại kỷ niệm để khi nhớ đến các bạn mà lấy kỷ vật ra xem, nhưng… không phải là chiếc áo dài này… Mẹ dành dụm cả tuần lương mới mua nổi cho con chiếc áo dài này.

- Thế lúc sáng này, sao con không ngăn các bạn vấy bẩn áo mình?

- Con nói rát cả cuống họng mà các bạn cứ cố tình lao vào ký đầy trên lưng áo. Năm nay, em gái con lên lớp 10, mà mẹ thì vừa khỏi bệnh…

Lan ngập ngừng và tiếp tục thút thít. Cô bé hiền lành, ngoan, hiếu thảo lại học giỏi nhất xóm nhưng có có cái “tật xấu” là hay mít ướt. Cứ hễ có chuyện buồn là Lan khóc. Nhà Lan nghèo, nghèo nhất xóm. Ba mất sớm từ khi Lan học lớp 5. Mẹ Lan phải làm đủ thứ nghề, nào là phụ hồ, khuân gạch, vác lúa thuê để có tiền lo cho chị em Lan ăn học đàng hoàng. Không như các bạn nữ trong lớp mỗi ngày thay một chiếc áo dài mới, phần Lan chỉ có độc nhất một chiếc áo dài mặc suốt ba năm trung học phổ thông. Mỗi lần đi học về là Lan nhanh tay mang áo đi giặt để hôm sau có áo mặc. Những lúc mưa dầm dề, Lan phải dùng bàn ủi than là áo cho khô rồi mặc đến lớp. Cũng may là áo mỏng, thoáng nên mau khô. Để áo không ngả màu cháo lòng, Lan mặc rất kỹ, ngâm áo trước khi giặt và mỗi năm học tẩy một lần.

- Bác hiểu, con định để chiếc áo dài lại cho em mình mặc sang năm chứ gì?

- Dạ! Mà giờ nó ra nông nổi rồi! Con sợ mẹ thấy được sẽ buồn. Mẹ mới lành bệnh, phải làm để trả nợ tiền thuốc men cho người ta, lấy đâu ra tiền mà mua áo dài mới cho em con chứ!

- Thôi, đừng tự trách mình nữa! Thấy con học giỏi, gia đình có đầy nghị lực sống, ý chí phấn đấu, khiến cả xóm thương yêu nên bác nghĩ cần phải làm điều gì đó giúp con. Giờ bác tính thế này con coi có được không. Bác còn một khoản tiền gửi ngân hàng để dưỡng già. Bác sẽ trích một ít lãi tháng này tặng con 500.000 đồng để may chiếc áo dài mới cho em con. Của ít lòng nhiều, nhận cho bác vui nghen!

Lan hốt hoảng:

- Không được bác ơi! Con không nhận số tiền này đâu. Mẹ la con đấy! Mẹ con thường dạy, dù nghèo nhưng không nên để mang tiếng xấu là lợi dụng lòng tốt của người khác.

- Đây là tấm lòng của bác, không có chuyện lợi dụng, lừa đảo gì cả. Nếu con cảm thấy “vô công bất thụ lộc” thì coi như bác cho con mượn, khi nào có gửi lại cho bác cũng được. Chuyện này bác sẽ nói trực tiếp với mẹ con, không lấn cấn nữa nhé. Yên tâm đi!

Lan không còn lý do gì để từ chối. Bởi lời nói quyết đoán, chắc như ra lệnh của bác Tám đã là câu trả lời. Lan nghĩ, sau khi thi xong, Lan sẽ cố gắng đi làm thêm mỗi ngày, dù cực cách mấy cũng chịu, để có tiền gửi lại bác Tám. Bác đã tốt bụng giúp quá nhiều lần rồi, nên Lan không muốn bác phải nhọc lòng nữa. Khoanh tay cảm ơn bác Tám xong, Lan vội dắt xe vào nhà làm bữa cơm trưa. Mặt trời đã vắt vẻo trên ngọn cau xanh, có lẽ mẹ và em gái Lan đang trên đường về nhà.