Tạp bút: Tiếng trống đêm trăng

Trống ếch là loại trống nhỏ, chuyên dành cho thiếu nhi. Mỗi bộ trống ếch gồm có ba quả hoặc năm, bảy quả tuỳ theo điều kiện của mỗi làng; trong đó, bao giờ cũng có một quả trống cái. Trống cái cao chừng một gang tay người lớn, chu vi rộng bằng miệng thúng, còn những quả trống con thì thấp hơn và chỉ nhỏ bằng nửa quả trống cái. Những quả trống con phải được bưng thật khéo để có âm thanh giống nhau thì khi đánh mới tạo thành một dàn âm thống nhất được. Cũng giống như nhiều loại trống khác, trống ếch bao gồm tang trống và mặt trống.

 Tiếng trống ếch trong những đêm trăng thu có sức hút đặc biệt với đám trẻ con chúng tôi. Chưa kịp ăn xong bữa cơm tối đã nghe thấy nhịp tùng dinh… tùng dinh vang lên đầu đường, ngoài ngõ. Tiếng trống như gọi mời, như thúc giục mọi đứa trẻ chạy ùa ra, nhập vào đoàn diễu hành đi qua các đường ngang lối dọc trong làng. Sau đó chúng tôi khéo nhau ra tụ tập ở đầu làng – nơi có bãi cỏ rộng, vừa ngắm trăng đón gió, vừa vui đùa hát múa theo nhịp trống ếch. Trong dàn trống ếch, người gõ trống cái có vai trò bắt nhịp nên quan trọng nhất, giống như một nhạc trưởng vậy; còn những người đánh trống con cứ theo trống cái mà gõ. Ngoài những bài trống mới dành cho thiếu nhi thì chúng tôi còn hay đánh các bài trống dân gian kèm theo lời hát đồng dao hay tiếng vỗ tay của những người xem vây quanh. Có nhiều đứa ngồi xem mà ham quá, lấy que gõ xuống mặt đất theo nhịp gõ của dàn trống. Trong khi tụi con trai say sưa với bộ trống ếch thì đám con gái lại mải mê với những trò chơi dân gian quen thuộc, như: trồng nụ trồng hoa, bịt mắt bắt dê…Tiếng cười, nói hồn nhiên hòa cùng tiếng trống tạo nên một khung cảnh náo nhiệt chưa từng thấy. Đó là những ngày vui khôn tả xiết của trẻ con ở làng quê.

 Càng gần đến ngày Tết Trung thu thì tiếng trống ếch càng thêm tưng bừng, náo nức. Cùng diễu hành với dàn trống ếch lúc này còn có thêm đội múa sư tử thật hoạt náo và những chiếc đèn lồng lung linh làm bằng giấy đỏ hay đèn ông sao lấp lánh giữa ánh trăng vàng trăng bạc. Rồi đến đêm rằm tháng tám, tất cả trẻ con trong làng quây quần để cùng phá cỗ Trung thu. Tiếng trống ếch đêm ấy cũng thức muộn hơn cùng chúng tôi, bởi ai cũng hiểu rằng từ ngày mai, đứa nào cũng phải tập trung vào việc học hành. Trống ếch sẽ lại được gác lên, nằm im, đợi đến Trung thu năm sau…