"Quân ta toàn thắng ở Điện Biên Phủ" - Bài thơ đầu tiên viết về chiến thắng Điện Biên Phủ

Trong niềm vui chiến thắng, ngày 8/5/1954, Bác có ngay Thư khen bộ đội, dân công, thanh niên xung phong và đồng bào Tây Bắc. Nhưng hình như cảm thấy gửi thư vẫn chưa đủ và cảm hứng thơ đến rất nhanh khi nhận tin chiến thắng, bởi từng ngày, từng giờ Bác cùng Trung ương theo dõi, chỉ đạo từng bước chiến dịch, nên ngay đầu đề bài thơ cũng bật ra tự nhiên, hồn nhiên “Quân ta toàn thắng ở Điện Biên Phủ”. Đó là tiếng reo, là lời tuyên bố chiến thắng.

Ảnh tư liệu

Bài thơ được phân ra các đoạn tương đối độc lập, nhưng liền mạch nối nhau theo trình tự trước sau trong sự đối lập xen kẽ giữa hai lực lượng địch, ta; bằng các mốc thời gian, diễn biến của chiến dịch từ khởi đầu cho đến kết thúc lần lượt hiện ra đúng như thực tế, chân thực cụ thể - lịch sử.
Đoạn thơ thứ nhất, Bác viết:

20 tháng 11 năm cũ,
Giặc Pháp nhảy dù Điện Biên Phủ
Hăm mốt tiểu đoàn tinh nhuệ nhất,
Xe tăng, súng lớn đầy chồng chất.
Chúng khoe rằng: “Kế hoạch Nava
Thật là mạnh dạn và tài hoa.
Phen này Việt Minh phải biết tay,
Quan thầy Mỹ thì vui lòng thay!”
Các báo phản động khắp thế giới
Inh ỏi tâng bốc Nava tới

Chỉ mấy dòng thơ mà đầy ắp các sự kiện. Rõ ràng, chính xác từ ngày, tháng, năm giặc Pháp nhảy dù Điện Biên Phủ đến quân số huy động gồm 21 tiểu đoàn tinh nhuệ nhất với vũ khí, khí tài hiện đại, lại được các quan thầy Mỹ ủng hộ, báo chí thế giới phản động tuyên truyền, khích lệ, cứ như Điện Biên Phủ là cứ điểm vững chắc bất khả xâm phạm, tại đây sẽ tỏa ra sức mạnh vô tận của quân đội viễn chinh Pháp.

Đoạn thơ thứ hai Bác nêu rõ, bằng sức mạnh đại đoàn kết, quân dân ta vượt lên muôn vàn thử thách, quyết tâm giành chiến thắng tại mặt trận Điện Biên Phủ:

Bên ta thì:
Bộ đội, dân công quyết một lòng,
Xẻ non, đắp suối, vượt qua sông,
Khắc phục khó khăn và hiểm trở;
Đánh cho giặc tan mới hả dạ;
Lặng lẽ chuẩn bị suốt tháng ngày,
Không quản gian khổ và đắng cay;
Quyết tâm làm cho tròn nhiệm vụ,
Đã hứa với Bác, Đảng, Chính phủ.

Đoạn thứ ba, Bác tóm lược lại thời khắc lịch sử của chiến dịch. Đó là sau một thời gian chuẩn bị, hội đủ các điều kiện và với tinh thần quyết chiến quyết thắng; đồng thời, Bác cũng hài hước “vẽ” ra bộ mặt ngạo mạn của đối phương ở thời điểm này.

13 tháng 3 ta tấn công,
Giặc còn ở trong giấc mơ nồng:
"Mình có thầy Mỹ lo cung cấp;
Máy bay cao cao, xe tăng thấp,
Lại có Nava cùng Cônhi,
Những tay tướng giỏi nắm chỉ huy.
Chúng mình chuyến này nhất định thắng,
Việt Minh ắt thua chạy quýnh cẳng".

Đoạn thứ tư, Bác biểu dương cán bộ, chiến sỹ đã vâng lời Đảng, vâng lời Bác, anh dũng xông lên, xốc tới.

Hơn 50 ngày ta đánh đồn
Ta chiếm một đồn, lại một đồn

Với tinh thần ấy, đến ngày 7/5/1954 quân ta đánh trận quyết thắng  và “vui hát khải hoàn ca”, làm nên một kỳ tích vĩ đại:

Giặc kéo từng loạt ra hàng ta
Quân ta vui hát khải hoàn ca
Mười ba quan năm đều hàng nốt,
Tên tướng chỉ huy cũng bị nhốt.
Một vạn sáu ngàn tên giặc Tây
Đều là tù binh hoặc bỏ thây.

Thơ viết bằng cảm hứng dâng trào, câu trước gọi câu sau. Hiện thực thế nào, thơ thế ấy, chuẩn xác đến từng chi tiết. Thơ chân xác như viết sử vậy.

Vẫn những lời giản dị, kết thúc bài thơ, như lời nói thường mà sao thiêng liêng, xúc động đến thế.

Thế là quân ta đã toàn thắng,
Toàn thắng vì rất cố gắng.
Chiến sĩ viết thư lên Bác Hồ:
“Xin Bác vui lòng mà nhận cho
Món quà chúc thọ sinh nhật Bác
Chúng cháu cố gắng đã sắm được”

Một đoạn thơ vui, với Món quà chúc thọ sinh nhật Bác mà các chiến sĩ cố gắng đã sắm được, Bác biểu lộ tình cảm thân thương yêu quý của mình đối với các chiến sĩ bằng đón nhận tấm lòng kính yêu của các chiến sĩ dâng lên Người.

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã đi vào lịch sử, mãi mãi là một mốc son, mãi mãi gắn liền với tên Tổ Quốc, tên Bác Hồ.

Bài thơ Quân ta toàn thắng ở Điện Biên Phủ là một tiếp nối Nam Quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ, Bình ngô đại cáo – những áng văn chương ghi lại những mốc son, những chặng đường lịch sử gian khổ, ác liệt và hào hùng của dân tộc. Những áng văn chương này là những tác phẩm văn học, nhưng cũng đồng thời là những tác phẩm có ý nghĩa chính trị, ý nghĩa lịch sử sống mãi cùng thời gian.