Phấn đấu hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ thu thuế, phí và lệ phí năm 2016

P.V: Theo báo cáo của ngành Thuế thì tiến độ thu thuế, phí và lệ phí trên địa bàn toàn tỉnh 6 tháng đầu năm đạt khá thấp, vậy ông có thể cho biết cụ thể hơn?

Ông Bùi Hữu Nghị: Với kết quả thu ngân sách 6 tháng đầu năm 2016 của toàn tỉnh ước thực hiện được hơn 672 tỷ đồng, đạt 46% dự toán Trung ương và 42% dự toán địa phương giao, riêng thuế, phí, lệ phí đạt 46% dự toán địa phương giao, giảm 18% so với cùng kỳ năm 2015. Tuy nhiên, tỷ lệ trên nếu so với các tỉnh trong khu vực và tình hình chung cả nước thì không đến nỗi ảm đạm, thậm chí còn thuộc nhóm những tỉnh, thành phố có tiến độ thu khá.

Cụ thể, thu ngân sách nhà nước bình quân chung toàn quốc 6 tháng đầu năm cũng chỉ đạt 42% kế hoạch năm. Còn trong khu vực, kết quả thu của Đắk Nông vẫn thuộc diện tốp đầu bởi hầu hết các tỉnh đều có tiến độ thu dưới 40% kế hoạch cả năm. Qua đây cho thấy, không chỉ Đắk Nông mà trong 6 tháng đầu năm nay, nhiệm vụ thu ngân sách cả nước nhìn chung đều gặp những khó khăn nhất định do giá dầu thô giảm mạnh, tình hình hạn hán kéo dài và một số vấn đề khác ảnh hưởng đến phát triển kinh tế, xã hội.

Đoàn kiểm tra liên ngành chống thất thu thuế của tỉnh kiểm tra hoạt động kinh doanh phân bón tại xã Đắk N'Drung (Đắk Song). Ảnh: Đức Diệu

P.V: Vậy nguyên nhân cơ bản dẫn đến số thu 6 tháng đầu năm của tỉnh đạt thấp là gì, thưa ông?

Ông Bùi Hữu Nghị: Có thể thấy, không phải chờ đến 6 tháng mà ngay từ những tháng đầu năm, ngành Thuế đã có rà soát, đánh giá và dự báo được tình trạng hụt thu, cũng như những khó khăn trong công tác thu ngân sách nói chung, thu thuế, phí và lệ phí nói riêng của năm 2016. Bởi vì, theo quy trình thì việc xây dựng, bảo vệ dự toán thu chi ngân sách thường được tiến hành thời gian vào quý III của năm trước đó. Thời gian này, một số dự báo về tình hình thời tiết, thiên tai hạn hán chưa có. Vì vậy, việc áp số thu chưa tính toán đến những ảnh hưởng do hạn hán kéo dài như đã xảy ra.

Mặt khác, lúc này, Trung ương cũng như tỉnh khẳng định Dự án Nhà máy Alumin Nhân Cơ sẽ đi vào hoạt động ngay từ những tháng đầu năm 2016 nên số thu từ hoạt động này đã được đưa vào mục tiêu dự toán của cả năm. Trong khi đó, theo tính toán của ngành Thuế thì dự toán nguồn thu từ các nhà máy thủy điện trên địa bàn tỉnh chiếm tỷ lệ 35% tổng thu từ thuế, phí của tỉnh.

Thế nhưng, do tình hình hạn hán kéo dài, công suất hoạt động các nhà máy thủy điện đạt thấp nên số thu này hiện chỉ mới đạt 22,2% dự toán giao. Bên cạnh đó, dự toán thuế nhà thầu đối với Dự án Nhà máy Điện phân nhôm Đắk Nông 2016 là hơn 59,5 tỷ đồng nhưng thực hiện 5 tháng đầu năm cũng mới chỉ thu đạt hơn 2,5 tỷ đồng, đạt 4,24% do tiến độ vốn giải ngân quá chậm. Dự toán thu từ Dự án Nhà máy Alumin Nhân Cơ năm 2016 là 122,817 tỷ đồng nhưng 5 tháng đầu năm cũng mới thực hiện được 11,865 tỷ đồng, bằng 9,6% do nhà máy chưa đi vào hoạt động. Ba nguồn thu này chiếm tỷ trọng rất lớn trong cơ cấu nguồn thu ngân sách của tỉnh nhưng lại đạt rất thấp. Ngoài một số nguyên nhân chung thì đây được xem là nguyên nhân chính và cũng là khách quan dẫn đến kết quả thu của tỉnh 6 tháng đầu năm nay đạt thấp.

PV: Ngoài nguyên nhân khách quan đã nêu, việc số thu đạt thấp có nguyên nhân chủ quan từ chính công tác triển khai thực hiện của ngành Thuế không, thưa ông?

Ông Bùi Hữu Nghị: Tất nhiên là có nhưng không phải là nguyên nhân chủ yếu. Bởi vì, 3 khoản thu đạt thấp như đã nêu là hoàn toàn khách quan, nằm ngoài sự quyết định của tỉnh nói chung, ngành Thuế nói riêng. Trước tình hình số thu ở các lĩnh vực đạt thấp, ngành Thuế đã có những giải pháp cấp bách nhưng cũng chỉ mang tính phối hợp, ứng phó chứ không thể trực tiếp can thiệp. Còn đối với các lĩnh vực khác, cũng phải đánh giá rằng bản thân ngành Thuế thời gian qua rất nỗ lực trong việc tổ chức triển khai thực hiện các giải pháp thu, nuôi dưỡng nguồn thu. 

Chỉ lấy ví dụ, nếu tách 3 nguồn thu trên thì kết quả thu thuế, phí, lệ phí trong 6 tháng của tỉnh  đạt trên 60% dự toán, ở mức cao so với cả nước. Riêng đối với cấp huyện, thị xã, do nguồn thu không liên quan đến 3 lĩnh vực đã nêu nên tiến độ vẫn bảo đảm, thậm chí nhiều địa phương số thu 6 tháng đầu năm đạt trên 60% dự toán cả năm. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, ngành Thuế nhận thức rằng phải luôn quyết tâm, quyết liệt, không phải vì đổ lỗi do nguyên nhân khách quan để làm phát sinh những nguyên nhân chủ quan ảnh hưởng đến kết quả thu ngân sách.

Hoạt động kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật là một trong những lĩnh vực đang được các đoàn kiểm tra liên ngành về chống thất thu thuế kiểm tra. Ảnh: Đức Diệu

P.V: Nói như vậy thì ngành Thuế đã có sẵn “kịch bản” về các nhóm giải pháp để quyết tâm hoàn thành mục tiêu được giao trong năm?

Ông Bùi Hữu Nghị: Nói là “kịch bản” có sẵn thì cũng không hoàn toàn bởi ngay từ đầu năm, khi được giao nhiệm vụ thu, toàn ngành Thuế đã sớm triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý, nuôi dưỡng và tăng thu ngân sách. Tuy nhiên, quá trình thực hiện, tùy vào diễn biến và những phát sinh thực tế, ngành đã có những tham mưu, triển khai một số giải pháp bổ sung kịp thời, phù hợp để nỗ lực bù đắp hụt thu ở mức cao nhất.

Ví dụ như trước tình hình hạn hán kéo dài thời gian vừa qua ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, người dân, ngành Thuế đã tăng cường hoạt động hỗ trợ, động viên người nộp thuế. Bên cạnh đó, ngành cũng phối hợp với cơ quan chức năng làm việc trực tiếp với các đơn vị thủy điện để trao đổi, chia sẻ khó khăn và vận động tăng công suất khi nguồn nước dồi dào.

Đối với Dự án Nhà máy Alumin Nhân Cơ, ngành Thuế đã tham mưu cho tỉnh làm việc để khi đi vào hoạt động, sản xuất có sản phẩm có thể tăng ca để bù đắp phần nào số hụt thu…Tuy nhiên, đó là những giải pháp cấp bách mang tính tình thế còn các giải pháp bền vững thì ngành vẫn duy trì và thường xuyên được tăng cường.

Cụ thể, thời gian qua, để chống thất thu, tăng cường thu hồi nợ thuế, ngành đã tham mưu cho UBND tỉnh thành lập 2 đoàn kiểm tra liên ngành chống thất thu và thu hồi nợ đọng thuế ở các lĩnh vực khai thác tài nguyên và kinh doanh nông sản, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, ngành Thuế cũng thành lập 2 đoàn kiểm tra để hỗ trợ, tăng cường công tác chống gian lận thuế trên các lĩnh vực.

Sắp tới, thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng Cục Thuế và UBND tỉnh, ngành Thuế tiếp tục triển khai hoạt động kiểm tra đối với các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, hộ khoán, hoạt động kinh doanh dịch vụ ăn uống, giải trí trên địa bàn tỉnh. Các hoạt động kiểm tra một mặt nhằm xác định số thuế hộ gia đình, cá nhân và doanh nghiệp đã sát với thực tế doanh thu hay chưa, một mặt để kịp thời nắm bắt tình hình hoạt động của đối tượng nộp thuế để tham mưu các hình thức hỗ trợ, động viên chứ không nhằm mục đích gây khó khăn, xáo trộn tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của tổ chức, cá nhân.

Với quyết tâm của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là sự chia sẻ, đồng hành của tổ chức, cá nhân nộp thuế, ngành Thuế đã và sẽ quyết tâm, quyết liệt hơn nữa trong công tác thu để phấn đấu hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong năm 2016.

PV: Xin cảm ơn ông!