Chuyển đổi, cấp GCNQSD đất đối với hơn 63.000 ha có nguồn gốc đất rừng: Phải quyết liệt mới có thể hoàn thành trong năm 2017

Từ kết quả rà soát và xác định diện tích đất thực tế cần cấp, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng, địa phương trong tỉnh phải hoàn thành việc cấp đất theo KH437 trong năm 2017.

Đất của nhiều hộ dân ở xã Thuận Hạnh (Đắk Song) đang canh tác có nguồn gốc từ lấn chiếm đất rừng

Diện tích biến động do hiểu chưa đúng, đầy đủ

Theo báo cáo của các huyện, thị xã, đến tháng 10/2016, trong số hơn 63.000 ha đất cần chuyển đổi mục đích sử dụng, cấp sổ cho tổ chức, cá nhân theo KH437 thì chỉ có hơn 39.500 ha đủ điều kiện cấp GCNQSD đất. Hơn 23.500 ha còn lại đã được sử dụng vào mục đích công cộng, giao thông, sông suối… Tuy nhiên, sau khi phối hợp với các địa phương rà soát lại, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) xác định diện tích trên còn nhiều sai lệch so với KH437.

Vào tháng 3/2017, kết quả rà soát của cơ quan chức năng cho thấy trong 39.500 ha đã nêu hiện chỉ còn hơn 31.000 ha đất đủ điều kiện cấp GCNQSD đất. Nhưng đến thời điểm hiện nay, diện tích đủ điều kiện cấp GCNQSD đất lại tiếp tục giảm xuống chỉ còn hơn 28.500 ha (chiếm 45% diện tích theo KH437).

Sở TN&MT đã xác định nguyên nhân chính làm chênh lệch giảm nhiều diện tích thực tế so với KH437 là do trong quá trình rà soát, tổng hợp báo cáo số liệu giữa các huyện, thị xã (cụ thể là Phòng TN&MT) với Sở TN&MT không được đối chiếu đầy đủ hồ sơ, tài liệu có liên quan theo đúng thời điểm. KH437 chỉ xử lý diện tích lấn chiếm đất rừng từ ngày 1/7/2004 - 1/1/2010 đã được thu hồi, giao về cho các địa phương quản lý, bố trí sử dụng. Thế nhưng, các huyện, thị xã bị “nhầm lẫn” với những diện tích rừng bị phá trong thời điểm này nên không xác định cụ thể trong số diện tích rừng bị phá có bao nhiêu diện tích đã giao về cho địa phương, nằm ở những vị trí nào(?)… Từ đó dẫn tới việc số liệu thực tế khi triển khai không chính xác, không phù hợp với diện tích đã được phê duyệt theo KH437.

Diện tích sai lệch xảy ra ở tất cả các địa phương, trong đó tập trung chủ yếu tại các huyện: Đắk Glong 13.865,47 ha, Đắk R’lấp 5.805,63 ha và thị xã Gia Nghĩa 4.905 ha. Tại thị xã Gia Nghĩa và huyện Đắk Glong (tách ra từ huyện Đắk Nông cũ), từ năm 2005 - 2010, diện tích rừng tại 2 địa bàn này giảm hơn 16.700 ha, trong đó diện tích sử dụng vào mục đích đất ở và sản xuất tăng hơn 11.100 ha. Tuy nhiên, các địa phương đã báo cáo số liệu để đưa vào KH437 là gần 28.000 ha (thị xã Gia Nghĩa 8.347,55 ha và huyện Đắk Glong 19.605,47 ha), bị chênh lệch với thực tế gần 19.700 ha. Còn tại huyện Đắk R’lấp, diện tích đất thực hiện theo KH437 là gần 6.600 ha nhưng chỉ có gần 800 ha đủ điều kiện cấp GCNQSD đất. Huyện Chư Jút chỉ có gần 1.600 ha đủ điều kiện cấp GCNQSD đất trong số gần 4.200 ha theo KH437.

Riêng các huyện Tuy Đức, Đắk Song, Đắk Mil và Krông Nô, sau khi thực hiện việc lồng ghép bản đồ để xác định vị trí, diện tích đất cần chuyển đổi, cấp theo KH437 thì một phần diện tích không đủ điều kiện cấp GCNQSD đất. Nguyên nhân là do những diện tích này chưa được thu hồi, giao về cho địa phương quản lý, bố trí sử dụng hoặc nằm trong quy hoạch 3 loại rừng.

Kỳ vọng vào thời điểm cuối năm

Đến nay, trong tổng số hơn 28.500 ha đủ điều kiện cấp GCNQSD đất theo KH437 thì hiện có hơn 9.300 ha đã được cấp GCNQSD đất (chiếm trên 32% KH437). Theo đánh giá của Sở TN&MT, diện tích đã cấp GCNQSD đất từ đầu năm đến nay tuy có tăng khoảng 4.000 ha so với đầu năm nhưng tiến độ vẫn còn rất chậm. Tuy nhiên, trong số diện tích đủ điều kiện cấp GCNQSD đất, hiện có 22.700 ha đã đo đạc, lập bản đồ địa chính (bao gồm hơn 9.300 ha đã cấp QCNQSD đất). Hơn 6.800 ha còn lại đã được các huyện, thị xã thực hiện đo đạc và cơ bản phần ngoại nghiệp, đang hoàn thiện bản đồ để tổ chức đăng ký cấp giấy.

Theo Sở TN&MT, hiện công tác cấp GCNQSD đất theo KH437 còn gặp một số khó khăn, bất cập như: Nhận thức của người dân trong việc kê khai đăng ký và hoàn thiện hồ sơ đăng ký cấp GCNQSD đất còn nhiều hạn chế; điều kiện kinh tế của một số hộ đồng bào dân tộc thiểu số còn gặp nhiều khó khăn… Trong khi đó, chế độ báo cáo tiến độ thực hiện và các vướng mắc, khó khăn của UBND các huyện, thị xã về Sở TN&MT còn chậm, không đầy đủ, kịp thời.