Sơ kết 3 năm thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng

Hội nghị do Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải chủ trì với sự tham dự của lãnh đạo các Bộ, ngành liên quan, lãnh đạo Ủy ban nhân dân, các Sở, ngành, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng... của 36 tỉnh, thành trên cả nước tại các đầu cầu địa phương.

Báo cáo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Hà Công Tuấn cho hay, từ năm 2011-2013, cả nước đã có 36 tỉnh thành lập Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng. Toàn quốc đã ký được 351 hợp đồng ủy thác dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) với các cơ sở sử dụng DVMTR. Tính đến tháng 8/2014, cả nước đã thu được hơn 3.329 tỷ đồng chi trả cho chủ rừng. Tỷ lệ giải ngân bình quân chung sau hơn 3 năm qua đến các chủ rừng đạt trên 70%. Nguồn tiền này thực sự đóng góp rất lớn vào công tác bảo vệ và phát triển rừng; đảm bảo kinh phí duy trì bảo vệ diện tích rừng bình quân đạt từ 2,8 đến 3,37 triệu ha rừng/năm.

Ảnh VGP/Nguyên Linh

Bên cạnh đó, nhờ có thêm nguồn chi trả mới, mức thu nhập của người dân làm nghề rừng, nhận khoán bảo vệ rừng tăng cao hơn, mức trung bình đạt 1,8 triệu/ha/năm. Từ năm 2013, khi Chính phủ có chủ trương tạm dừng khai thác chính gỗ từ rừng tự nhiên, nguồn DVMTR đã giúp chủ rừng, công ty lâm nghiệp đứng vững, khôi phục sản xuất.

Tính toán tổng thể cho biết, hiện NSNN hàng năm đáp ứng khoảng 29% tổng mức đầu tư cho ngành lâm nghiệp thì nguồn DVMTR chiếm khoảng 22,3% nguồn kinh phí này.

Bên cạnh những lợi ích đạt được, Hội nghị trực tuyến cũng đánh giá, chỉ ra một số tồn tại, vướng mắc của chính sách mới này, nhất là việc chưa huy động hết các nguồn thu, chưa thu được hết các đối tượng sử dụng dịch vụ rừng theo quy định. Một số địa phương chưa chú trọng, chưa hoàn thành việc rà soát, xác định chủ rừng nên có tỷ lệ thu, giải ngân thấp,...

Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ghi nhận những kết quả tích cực của chính sách chi trả DVMTR, khẳng định đây là chủ trương đúng đắn, đem lại lợi ích nhiều mặt và được người dân đồng tình, ủng hộ.

Phó Thủ tướng cũng chỉ ra những vấn đề còn tồn tại của chính sách... đồng thời yêu cầu các cơ quan cần tiếp tục tập trung tuyên truyền, thay đổi nhận thức của người sử dụng dịch vụ rừng, coi việc chi trả là nghĩa vụ tài chính tất yếu,... để góp phần bảo vệ phát triển “lá phổi xanh” của nhân loại, bảo vệ môi trường, nguồn nước trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng yêu cầu các cơ quan quản lý hữu trách, các địa phương có biện pháp kiên quyết hơn nữa trong rà soát, xác định rừng, chủ rừng, đối tượng sử dụng dịch vụ rừng cần chi trả, tăng cường cơ chế giám sát, đánh giá và chế tài xử phạt vi phạm trong lĩnh vực.

Về kế hoạch thời gian tới, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ NN&PTNT phối hợp với các địa phương đẩy nhanh việc phân cấp quản lý các Quỹ bảo vệ và phát triển rừng; góp ý xây dựng dự thảo sửa đổi, bổ sung những bất cập, chưa phù hợp của Nghị định 99 theo tình hình mới.

Phó Thủ tướng giao Bộ Công Thương chỉ đạo EVN rà soát các hợp đồng chi trả DVMTR đã ký, có biện pháp với những dự án thủy điện nhỏ chưa nộp dịch vụ theo quy định, nhất là xử lý nghiêm dự án chây ỳ, thiếu ý thức với trách nhiệm quan trọng này. Đồng thời, Phó Thủ tướng lưu ý vấn đề cam kết trồng rừng thay thế của các dự án sử dụng đất rừng, nhấn mạnh phải kiểm tra, kiểm soát và có sơ kết, đánh giá kỹ càng để đưa ra giải pháp bảo vệ diện tích rừng.