Thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TU của Tỉnh ủy ở Đắk Glong: Chú trọng quản lý đất lâm nghiệp và ổn định dân di cư

Quyết liệt chỉ đạo

Cụ thể hóa Nghị quyết số 05-NQ/TU, Huyện ủy Đắk Glong đã xây dựng và ban hành Chương trình số 18-CTr/HU ngày 28/10/2016 để thực hiện. Từ năm 2016 đến nay, Huyện ủy đã xây dựng và ban hành 25 văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo về công tác quản lý đất đai và quản lý dân cư.

UBND huyện Đắk Glong cũng ban hành Kế hoạch số 77/KH-UBND ngày 6/12/2016 về triển khai Chương trình số 18-CTr/HU, cùng 50 văn bản khác nhau được UBND huyện ban hành để triển khai thực hiện các giải pháp quản lý đất lâm nghiệp và dân di cư tự do. Công tác tuyên truyền, phố biến các văn bản pháp luật về quản lý, bảo vệ rừng cũng được huyện quan tâm, xem đó là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên.

Cụm dân cư 12, thuộc xã Đắk R'măng (Đắk Glong) - một điểm dân di cư tự do đang được huyện và tỉnh nỗ lực ổn định

Kết quả sau 3 năm thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TU đã tạo được sự chuyển biến trong nhận thức của cấp ủy đảng, chính quyền, tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư về quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm trong việc quản lý, bảo vệ rừng, đất rừng và vấn đề dân di cư. Công tác quản lý, sử dụng đất đai gắn với quản lý dân cư trên địa bàn huyện cơ bản được thực hiện nghiêm túc. Việc xử lý các trường hợp vi phạm luật Đất đai, luật Cư trú bảo đảm đúng quy định. Công tác quản lý hành chính về dân cư được quan tâm, các địa phương nắm chắc được sự biến động của dân di cư tự do trên địa bàn.

Một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng trên địa bàn huyện thời gian qua là tình trạng dân di cư tự do diễn biến phức tạp. Chính vì vậy, huyện Đắk Glong đang thực hiện nhiều giải pháp để bố trí, quản lý dân di cư tự do. Thống kê từ năm 2005 - 2017, dân di cư tự do đến địa bàn huyện là 3.527 hộ, với 17.320 khẩu.

Riêng giai đoạn 2011-2017, dân di cư tăng thêm 133 hộ, với 365 khẩu. Dân di cư đến chủ yếu sinh sống ở các địa bàn các xã: Đắk R'măng, Quảng Hòa, Đắk Som, Quảng Sơn, Đắk Plao... Đặc biệt, có 1.331 hộ dân, với 3.925 khẩu thuộc diện dân di cư tự do đang sinh sống ở các khu vực rừng thuộc sự quản lý của các đơn vị, công ty lâm nghiệp. Số hộ dân này hiện đang xâm lấn hơn 3.166 ha đất có nguồn gốc từ phá rừng.  

Tính đến nay, từ nhiều nguồn lực, huyện Đắk Glong đã bố trí, sắp xếp, ổn định được 2.166 hộ, khoảng 11.496 khẩu thuộc diện di cư tư do vào định cư tại các xã Đắk Ha, Đắk Som, Đắk P'lao, Quảng Khê, Quảng Sơn, Quảng Hòa. Trong số này, có 183 hộ, với 867 khẩu được sắp xếp, ổn định tại Dự án ổn định dân di cư tự do khu vực Trảng Ba, xã Đắk Ha, với tổng kinh phí thực hiện gần 16 tỷ đồng từ nguồn ngân sách địa phương và Trung ương; 1.983 hộ, 10.629 khẩu được sắp xếp tại Dự án phát triển sản xuất, ổn định đời sống và xóa đói giảm nghèo cho đồng bào dân di cư tự do (phân bổ đều tại các xã), với tổng kinh phí thực hiện gần 53,5 tỷ đồng.

Ngoài ra, Công ty TNHH MTV Cà phê 15 (Đắk Glong) cũng xây dựng hỗ trợ huyện Đắk Glong dự án ổn định dân di cư tự do và đã thực hiện ổn định được 303 hộ, 1.602 khẩu. Hiện tại, huyện tổ chức đo đạc, thành lập bản đồ địa chính, đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân di cư có đất hợp pháp tại khu Suối Phèn, xã Quảng Hòa và cụm dân cư số 12, xã Đắk R’măng.

Tiếp tục tháo gỡ những khó khăn...

Theo Huyện ủy Đắk Glong, ngoài những kết quả đạt được, việc thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TU vẫn gặp nhiều khó khăn. Một số nơi vẫn còn tình trạng sử dụng đất sai mục đích, lấn chiếm đất công nhưng chưa giải quyết triệt để. Việc quản lý đất công ở một số địa phương còn gặp vướng mắc do diện tích đất trước khi bàn giao về cho địa phương quản lý đã bị người dân xâm canh sản xuất, gây khó khăn cho công tác giải phóng mặt bằng để triển khai một số công trình theo quy hoạch. Một số tổ chức, cơ quan Nhà nước quản lý sử dụng đất lỏng lẻo, kém hiệu quả, dẫn đến tình trạng bị người dân lấn chiếm đất, mua bán đất đai trái phép.

Công tác quản lý Nhà nước về đất đai, quản lý dân cư tại các xã còn bộc lộ nhiều yếu kém. Đó là tình trạng lấn chiếm, sử dụng, mua bán đất không đúng mục đích. Tình trạng người dân xây dựng nhà cửa, công trình trái phép còn diễn biến phức tạp, nhưng chưa được kiểm soát. Công tác quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch 3 loại rừng, kế hoạch sử dụng đất hàng năm còn chồng chéo, chất lượng quy hoạch chưa cao. Một số nơi, việc xác nhận nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất chưa chính xác, dẫn đến tình trạng khiếu kiện kéo dài trên địa bàn. Việc phát hiện hành vi vi phạm hành chính chưa kịp thời, xử lý kiên quyết. Tình trạng đơn thư liên quan đến lĩnh vực đất đai còn tồn đọng, kéo dài...

Theo Huyện ủy Đắk Glong, trong thời gian tới, huyện sẽ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt để khắc phục, xử lý những tồn tại, vướng mắc này. Mục tiêu của huyện là đến 2025, công tác quản lý đất đai và dân di cư tự do được bảo đảm ổn định, góp phần vào sự ổn định chung về kinh tế-xã hội trên địa bàn toàn huyện.

Theo ông Nguyễn Văn Hợp, Phó Chủ tịch UBND huyện Đắk Glong, trên địa bàn huyện Đắk Glong còn khoảng 1.320 hộ, trên 7.100 khẩu dân di cư tự do đang sinh sống phân tán không theo quy hoạch, đời sống khó khăn. Trước mắt, huyện tiến hành rà soát và thực hiện các giải pháp để ổn định cho khoảng 336 hộ đồng bào dân di cư tự do tại các cụm 6, 8, 9, 10 thuộc xã Đắk R’măng và cụm Suối Phèn thuộc xã Quảng Hòa. Năm 2015 huyện Đắk Glong đã lập dự án quy hoạch ổn định dân di cư tự do xã Quảng Hòa và xã Đắk R’măng để ổn định cho 1.320 hộ dân, với tổng số vốn trên 117 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn chưa được thẩm định, nên vẫn chưa thể triển khai được. Do đó, việc sắp xếp, ổn định đối với số lượng dân di cư còn lại chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn, cần sự quan tâm của các cấp, ngành trong việc bố trí kinh phí, nguồn lực thực hiện.