Bất cập mô hình VNEN (Kỳ 3): Áp dụng có phần nóng vội

Một số trường tiểu học tạm dừng VNEN

Năm học 2015-2016, Trường tiểu học Trưng Vương ở xã Trường Xuân (Đắk Song) thực hiện đại trà mô hình VNEN ở khối lớp 2 đến lớp 5.

Theo Hiệu trưởng Đoàn Trung Quế, trong quá trình thực hiện, trường nhận thấy cơ sở vật chất phòng học và bàn ghế chưa phù hợp, đội ngũ giáo viên còn nhiều bỡ ngỡ khi tiếp cận. Trường có số lượng học sinh dân tộc thiểu số đông nên việc tiếp cận cách học nhóm là chưa phù hợp. Vì vậy, đến năm học 2016-2017,  trường chỉ đạo, nếu giáo viên nào cảm thấy không đủ điều kiện thì có thể không đăng ký dạy theo mô hình VNEN. Hiện nay, trường chỉ còn lại hai lớp thực hiện mô hình VNEN do giáo viên tự nguyện đăng ký. Tuy nhiên, giáo viên cũng linh động trong áp dụng phương pháp chứ không phải thực hiện nguyên mẫu mô hình VNEN trước đây.

Trường tiểu học Trưng Vương ở xã Trường Xuân (Đắk Song) chỉ áp dụng một số thành tố tích cực của mô hình Vnen ở hai lớp do giáo viên tự nguyện đăng ký

Ở bậc THCS, sau một thời gian triển khai mô hình VNEN cũng đã ngừng đăng ký vì không phát huy hết hiệu quả. Điển hình, năm học 2015-2016, Trường THCS Nguyễn Tất Thành ở phường Nghĩa Trung (Gia Nghĩa) áp dụng mô hình VNEN cho 2 lớp 6 với 75 học sinh.

Theo Hiệu trưởng Lê Thị Tuệ, khi triển khai mô hình VNEN cũng có nhiều ưu điểm, nhưng sau đó nảy sinh những hạn chế nhất định. Cụ thể, cơ sở vật chất chưa được đầu tư phù hợp; khi soạn bài, giáo viên phải sử dụng cùng lúc 3 loại sách nên khó khăn cho phụ huynh khi hướng dẫn cho con chuẩn bị bài ở nhà. Qua ý kiến của phụ huynh trong cuộc họp đầu năm học 2016-2017, trường đã tạm dừng áp dụng mô hình VNEN đối với 2 lớp đang thực hiện.

Tương tự, Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm ở phường Nghĩa Tân triển khai cùng lúc cũng đã tạm dừng thực hiện mô hình VNEN ở tất cả các lớp.

Bậc THCS chỉ còn 3 trường áp dụng

Theo thống kê của Sở Giáo dục-Đào tạo, đối với bậc tiểu học, cùng với 14 trường thuộc dự án, toàn tỉnh hiện có 55 trường thực hiện mô hình VNEN toàn phần, 76 trường thực hiện nhân rộng một số thành tố và 4 trường vận dụng dạy học lấy học sinh làm trung tâm. Ở bậc THCS, từ chỗ có 24 trường áp dụng mô hình VNEN, đến nay chỉ còn lại 3 trường đăng ký ở 5 lớp 7 với 188 học sinh.

Hầu hết các trường THCS bỏ áp dụng mô hình VNEN đều cho rằng, qua quá trình áp dụng nhận thấy nhiều điểm không phù hợp và bộc lộ những khó khăn nhất định. Cụ thể, một số giáo viên bước đầu kết hợp và sử dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực để hướng dẫn học sinh, nhưng vận dụng chưa linh hoạt. Các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy học chưa đáp ứng được yêu cầu. Việc tổ chức cho phụ huynh, cộng đồng cùng tham gia mô hình VNEN còn hạn chế...

Áp dụng mô hình Vnen ở Trường tiểu học Nguyễn Viết Xuân (Đắk Mil)

Hiểu sai từ trên xuống dưới (?)

Theo ông Nguyễn Văn Toàn, Giám đốc Sở Giáo dục-Đào tạo, những trường thuộc dự án do được chuẩn bị kỹ về mọi mặt nên phát huy được hiệu quả. Tuy nhiên, khi triển khai nhân rộng và áp dụng một số thành tố có phần nóng vội nên gặp một số khó khăn, không tạo được những hiệu ứng tích cực. Nguyên nhân chính là do công tác tập huấn cho đội ngũ cán bộ, giáo viên chưa thật sự bài bản và đủ các yếu tố như khi triển khai thí điểm. Việc chọn học sinh và trường áp dụng thực hiện chưa kỹ dẫn đến nhiều trường điều kiện không phù hợp vẫn triển khai. Đối với những trường chỉ chọn thực hiện một số thành tố của mô hình cũng thực hiện máy móc, không tạo sức lan tỏa rộng.

Lý giải việc chưa được chuẩn bị đầy đủ về mọi mặt, nhưng vẫn triển khai đại trà, ông Nguyễn Văn Toàn cho rằng, trong quá trình Bộ Giáo dục-Đào tạo hướng dẫn triển khai đại trà, việc tiếp nhận của Sở để chỉ đạo cho các phòng chưa được chuẩn bị tốt, dẫn đến hiểu sai. Từ đó, các phòng giáo dục địa phương khi triển khai xuống các trường cũng bị hiểu sai. Cùng với đó, đội ngũ cán bộ quản lý các trường cũng chưa nắm vững mô hình VNEN, nhất là về cách thức chỉ đạo, điều hành trong quá trình triển khai thực hiện nên khi phổ biến cho giáo viên còn hạn chế. Từ đó, giáo viên cũng chưa được tiếp nhận đúng tinh thần để có tâm thế tốt khi thực hiện. Để khắc phục tình trạng trên, ngành sẽ tiếp tục kiểm tra, rà soát, có những điều chỉnh việc thực hiện mô hình VNEN cho phù hợp với thực tiễn, nhất là đối với những trường thuộc dự án.